درمان لک و علل های ایجاد آن
لک چیست؟ بخشی از پوست که دچار تغییر الگوی پیگمانتاسیون شده است. بخشی از پوست که دچار تغییر رنگ می شود، می تواند حالات و اشکال مختلفی به خود بگیرد. به عنوان مثال ممکن است کناره های مضرس داشته باشد. ممکن است گرد باشد. ممکن است لک ها در بعضی مقطع های زمانی زیاد شوند.
ممکن است به خصوص برخی لک ها در دوران بارداری زیاد شوند. به این وضعیت اصطلاحا کلوآسما و ملاسما می گویند. این وضعیت می تواند موقت باشد. یا ممکن است حتی بعد از زایمان روی پوست باقی بمانند.
درمان لک های پوستی به روش‌های مختلفی از جمله لیزر، کرم‌های موضعی و ماسک‌های خانگی قابل انجام است که هرکدام بسته به نوع لک و پوست، تأثیر متفاوتی دارند.
درمان لک به صبر و مداومت نیاز دارد و با استفاده از محصولات حاوی ویتامین C، نیاسینامید و رتینول می‌توان به تدریج به بهبود و کاهش تیرگی‌ها دست یافت.
علل ایجاد لک های پوستی و روش‌های درمان آنها
لک های پوستی در نتیجه تغییرات تولید پیگمان در پوس تبه وجود می آید. برخی از این لک ها تیره و به رنگ قهوه ای است. برخی از این لکه ها هم به رنگ قرمز یا رنگ های مشابه هستند. برخی از این لکه ها نتیجه تغییرات عروقی هستند. مثلا در کنار هم قرار گرفتن و تجمع عروق میکروسکوپی. در این موارد روش های درمان با حالتی که لک ناشی از ملانینوژنز است فرق می کند.
تولید ملانین از مهم ترین علل بروز لک است. این لک ها معمولا باید با استفاده از روشن کننده درمان شود. لک های پوستی ممکن است روشن و تیره باشند. این لک ها می توانند در برخی موارد نشانه ای از برص یا ویتیلیگو باشند. برخی اوقات حضور غلظت های باالی هورمون هایی مانند کورتیکوستروئید های ضدالتهاب و استروژن می تواند باعث تشدید لک شود.
درمان‌های خانگی موثر برای لک های پوستی
از جمله درمان های خانگی برای لک می توان به ماسک های صورت اشاره کرد. ماسک های حاوی عصاره ویتامین C می تواند در این زمینه موثر باشد. این فرآورده ها حاوی آنتی اکسیدان های با غلظت بالا هستند. این آنتی اکسیدان ها از اکسیداسیون و پلیمریزاسیون آمینواسید تیروزین جلوگیری می کنند. به این ترتیب مانع از تشکیل لک های پوستی می شوند.
استرس های فیزیولوژیک با بالا بردن میزان کورتیزول در بدن باعث تشدید لک می شوند. همچنین مشکلات کبدی از مهمترین عوامل بروز لک های پوستی هستند. این عوامل می توانند احتمال بروز حلقه های سیاه دور چشم را بالا ببرند. در فرمولاسیون محصولاتی مانند کرم دور چشم شاربوت تلاش شده است با به کار گیری برخی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها جلوی این وضعیت گرفته شود.
تاثیر رژیم غذایی بر کاهش لک های پوستی
مصرف مقادیر بالای آنتی اکسیدان نقش مهمی در کاهش شدت لک های پوستی دارد. آنتی اکسیدان هایی مانند کوئرستین در این زمینه موثرند. این ترکیب یک مولکول فلاونوئیدی است. ترکیبی از خانواده مشتقات فنلیک که می تواند مستقیما بر روی پلیمریزاسیون آمینواسید تیروزین اثر بگذارد.
یعنی فرآیندی که در آن ملانین تولید می شود. این ترکیبات در مرکبات، در انواع بری ها و میوه هایی از این دست یافت می شود. این ترکیبات هر قدر در رژیم غذایی بیشتر حضور داشته باشند، احتمال بروز لک های پوستی کمتر می شود.
محصولات مراقبت از پوست برای درمان لک های پوستی
از جمله مهم ترین محصولات برای رفع لک های پوستی می توان به کرم های ضد لک اشاره کرد. کرم هایی که در فرمولاسیون آن ها از ترکیبات روشن کننده و لایه بردار استفاده شده است. از جمله این ترکیبات می توان به آلفا آربوتین، هیدروکینون و استرهای آن اشاره کرد. ترکیباتی مثل هیدروکینون البته خود ممکن است باعث بروز لک شوند.
به همین خاطر این ترکیبات را با ترکیبات دیگری مانند کوجیک اسید همراه ساخته اند. البته دامنه ترکیبات ضد لک بسیار گسترده است. خود ویتامین C در قالب و فرمول سرم های روشن کننده مورد استفاده قرار گرفته است. این سرم ها را می توان دارای قابلیت نفوذ عمقی در پوست در نظر گرفت.
تکنولوژی‌های نوین در درمان لک های پوستی
لیزر یکی از تکنیک های مدرن در کنترل لک است. هر چند عمر آن به اواخر قرن بیستم باز می گردد. در قرن بیست و یکم البته روش های به مراتب کاملتر و جدیدتری هم مطرح شده است. یکی از روش های نوین برای رفع نقایص پوستی روشی به نام New Technology Skin است. این روش را با نام اختصاری NTS هم می شناسند.
این تکنولوژی از اشعه پرقدرت اما ایمنی در جهت رفع مشکلات پوستی از جمله رگ های عنکبوتی، تلانژکتازی، درمان انواع لک، رفع اسکار زخم و کاهش چروک های پوستی استفاده می کند. در یک روش دیگر به مزوتراپی با تزریق مواد مغذی به لایه میانی پوست ایرادات پوست و بافت های مرتبط را کاهش می دهند. مزوتراپی یک روش درمانی غیرجراحی است.
معمولا تزریق زیر پوست را با استفاده از کوکتل های مزوتراپی انجام می دهند. از جمله ترکیباتی که در فرمولاسیون این کوکتل ها استفاده می شوند، می توان به اسید هیالورونیک، کندرویتین و فاکتورهای رشد اشاره کرد.
تفاوت بین لک های پوستی و جای جوش
لک های پوستی عموما از نوع تجمع رنگدانه ها هستند. به خصوص رنگدانه ملانین. در این حالت باید از فرآورده های روشن کننده استفاده کرد. فرآورده هایی که بتوانند از تولید ملانین پیشگیری کنند. فرآورده هایی مانند کوجیک اسید، ویتامین C، ویتامین E، آندسلینیک اسید، هیدروکینون و مشتقات آن می توانند در این زمینه موثر باشند.
اما برای جای جوش شاید نیاز به استفاده از لایه بردارهای قوی تری باشد. به عنوان مثال ممکن است نیاز به استفاده از آلفا هیدروکسی اسیدها، بتا هیدروکسی اسید ها، ترکیباتی مانند کوئرستین و یا مواردی از این دست باشد.
درمان لک های پوستی با لیزر
استفاده از لیزر در قرن و دوران ما بسیار گسترش یافته است. شاید از اولین لیزرها که لیزر هلیم – نئون بود تا امروز که تکنیک های مورد استفاده در صنعت آرایشی بهداشتی بسیار گسترش یافته است، روش ها بسیار تفاوت کرده باشند. اتفاقات زیادی در طول این دوران روی داده است. روش های درمانی بسیار توسعه یافته اند. پیشرفت های زیادی در این زمینه روی داده است.
تاثیرات نور خورشید بر لک های پوستی و روش‌های پیشگیری
نور خورشید به واسطه حضور تابش های UV می تواند باعث تشدید لکه های پوستی شود. به همین خاطر همیشه توصیه می شود از ضدآفتاب در صورت تماس با پرتوهای UV استفاده شود. این ضدآفتاب ها به خصوص اگر خاصیت ضد لک هم داشته باشند، می توانند در از بین بردن لکه های تیره پوستی نقش داشته باشند. نور خورشید اساسا به دلیل حضور اشعه UV می تواند اکسیداسیون و پلیمریزاسیون اسید های آمینه تیروزین را تشدید کند. از این رهگذر باعث تیره شدن پوست از طریق ملانینوژنز می شود.
درمان‌های شیمیایی و طبیعی برای لک های پوستی
درمان های طبیعی برای لک های پوستی شامل استفاده از تمام ترکیبات طبیعی آنتی اکسیدان می شود. مانند ترکیباتی که در مرکبات یافت می شوند. ترکیباتی که در بری ها حضور دارند. ترکیباتی مانند کوئرستین، رزوراترول، رزورسینول و مانند آن.
راهکارهای پیشگیری از ایجاد لک های پوستی
از مهم ترین راهکارهای پیشگیری از بروز لک مصرف مقادیر بالای آنتی اکسیدان به صورت خوراکی است. مصرف محصولات حاوی درصد بالای آنتی اکسیدان مانند فول کر داروافشان شیاگان و نیز هیروژن می تواند به این مسئله کمک کند. میوه ها و سبزی های تازه بسیار مهم اند. باید مصرف مواد قندی، شیرینی های ساده و چربی ها باید به حداقل برسد.
تحرک و ورزش منظم بسیار مهم است. استفاده از مکمل های ویتامین C و ویتامین E در کنار کوآنزیم کیوتن اهمیت دارد. همچنین باید مصرف الکل را به حداقل رساند و ترجیحا به طور کامل کنار گذاشت. باید مصرف سیگار را محدود کرد. باید از روتین پوستی پیروی کرد. باید از میسلار واتر، ژل شوینده، تونر، کرم ها و ژل های هیدراتانت و ضدآفتاب استفاده شود.
باید ضدآفتاب را در طول روز هر 2 ساعت تکرار کرد. باید شب ها از کرم ها و سرم های ضد لک و روشن کننده در صورت نیاز استفاده شود. در این زمینه سرم ها عمیق تر از کرم ها عمل می کنند. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، حتما باید قند خون خود را کنترل کنند.
نقش هورمون‌ها در ایجاد لک های پوستی و روش‌های درمان
هورمون استروژن یکی از مهمترین عوامل بروز لک است. هورمون پروژسترون دیگر هورمون زنانه بیشتر باعث بروز جوش یا آکنه می شود. هورمون کورتیزول هم که در شرایط اضطراب شدید تولید می شود از دیگر عوامل بروز لک های پوستی است. این هورمون معمولا در شرایط استرس تحت تاثیر ترکیبی به نام ACTH از غده آدرنال آزاد می شود.
این ترکیب به همراه ملانوکورتین از غده هیپوفیز آزاد می شود. این ترکیب می تواند در ادامه باعث ترشح کورتیزول از غده آدرنال شود. ملانوکورتین هم در ادامه باعث تولید ملانین در ملانوسیت های پوست می شود.
لک های پوستی دوران بارداری
استروژن یکی از مهمترین عوامل بروز لک های دوران بارداری است. در دوران بارداری بالا بودن مقدار این هورمون و برخی ترکیبات دیگر مانند هورمون های خانواده گنادوتروپین از مهمترین عوامل بروز لک های پوستی هستند. در برخی موارد اگر این لک ها مختصر باشد به سراغ درمان خاصی نمی روند.
به خصوص که استفاده از بسیاری از فرآورده های ضد لک برای زنان باردار و شیرده می تواند خطرناک باشد. اما اگر این وضعیت باعث ناراحتی روحی و نگرانی مادر شود، با استفاده محدود از فرآورده های طبیعی تر می توان کمی علائم و عوارض را مهار کرد. پس از اتمام بارداری و شیردهی البته می توان به روش های مختلف مشکل را رفع کرد.
ماسک‌های طبیعی و تاثیر آنها در درمان لک های پوستی
ماسک های طبیعی تهیه شده از عسل، خیار و آب لیمو ترش یکی از بهترین معجون های پوستی برای از بین بردن لک و جوش است. این فرآورده در صورتی که نیم ساعت روی صورت بماند، می تواند در کنترل جای جوش، لک پوستی و چین و چروک های پوست موثر باشد. استفاده از ترکیباتی مثل عصاره دارچین، عسل، خیار، ماست و خاک رس برای تمیز کردن و پاکسازی پوست مفید است. برخی از این مواد ممکن است تا حدی بتواند لک ها را هم از بین ببرد.
مقایسه محصولات داروخانه‌ای و طبیعی در درمان لک های پوستی
محصولات طبیعی طبعا موثر تر و ایمن تر هستند. اما بعضی اوقات ممکن است این محصولات از قدرت کافی برای از بین بردن لک ها برخوردار نباشند. معمولا ترکیبات تهیه شده از طبیعت کمی پوتنسی پایین دارند. به همین دلیل باید آن ها را تغییراتی داد. اما خوبی این محصولات این است که معمولا فاقد نگهدارنده هستند. به همین دلیل با ضریب ایمنی بالاتری می توان از آن ها استفاده کرد.
تاثیرات آنتی‌اکسیدان‌ها بر کاهش لک های پوستی
آنتی اکسیدان های موجود در مواد غذایی و مکمل هایی مانند آسماکر داروافشان شایگان می توانند باعث مهار تیروزین کیناز و تیروزیناز شوند. این ترکیبات مانند ویتامین C و ویتامین E باعث مهار فعالیت آنزیم های مزبور می شوند. به این ترتیب اکسیداسیون تیروزین و پلیمریزه شدن آن مهار می شود.
درمان لک های پوستی با میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن یک عمل زیبایی است که در آن از کریستال‌های ظریف و خلاء برای حذف سلول‌های مرده پوست استفاده می‌شود. از این روش برای لایه برداری در قسمت های مختلف پوست می توان استفاده کرد. نمونه آن نواحی گردن، سینه، کمر و دست است. به خصوص ناحیه T در صورت.
هدف از این کار کاهش خطوط ریز، اسکارهای جزئی، چین و چروک و لکه‌های ناشی از افزایش سن است که در نهایت، پوست را صاف‌تر و جوان‌تر نشان می‌دهد. به این لک های ناشی از افزایش سن اصطلاحا Age Spot می گویند.
نقش ژنتیک در ایجاد لک های پوستی و روش‌های کنترل آن
ژنتیک یکی از مهم ترین ریسک فاکتورها در بروز لک هست. البته سن هم یکی دیگر از ریسک فاکتور هاست. برخی از افراد به طور ژنتیکی خال و لک زیاد دارند. برخی در صورت و بدن خود زگیل زیاد دارند. برخی هم زیاد جوش می زنند. این مسائل معمولا به صورت ارثی در میان بسیاری از افراد دیده می شود. به خصوص آن ها که در بین اعضای درجه یک فامیل خود چنین وضعیتی دارند.
درمان لک های پوستی ناشی از آکنه و جوش‌های صورت
لک های پوستی ناشی از آکنه و جوش های صورت عموما از جنس تجمع سلول های التهابی هستند. این لک ها را باید با استفاده از مواد لایه بردار درمان کرد. البته گاهی لازم است مجموعه ای از آنزیم ها مانند فیبرینولیزین هم در این زمینه استفاده شوند. این فرآورده ها می توانند بافت مرده و ملتهب محل آکنه را خورده و لیز کنند.
به این ترتیب جای جوش را بهبود می دهند. تمام محصولات ترمیمی جای آکنه معمولا حاوی ترکیباتی مثل هیالورونیک اسید هستند. گاهی مصرف خوراکی این هیالورونیک اسید هم به ترمیم زخم و التهاب کمک می کند. مقدار pH این محصولات باید به مقدار اندکی اسیدی باشد. البته نه خیلی چون می تواند ایجاد التهاب پوستی کند.
مراقبت‌های پس از درمان لک های پوستی
مراقبت های پس از درمان لک های پوستی شامل محافظت از پوست در برابر تشکیل دوباره لک هاست. این که از ضدآفتاب در تماس با خورشید استفاده کنیم. این که از این فرآورده ها در طول ساعات تماس با نور آفتاب در روز استفاده کنیم. مصرف فرآورده را هر دو ساعت یکبار تکرار کنیم. از مصرف غذاهای چرب و پرادویه اجتناب کنیم.
کمتر قند مصرف کنیم. در زمان تماس با نور خورشید حتما عینک آفتابی و کلاه داشته باشیم. ورزش و تحرک منظم بسیار مفید است. مصرف آب فراوان و استفاده به موقع از فرآورده های پاک کننده بسیار مهم است. نباید از فرآورده های آرایشی بهداشتی حاوی چربی بالا استفاده کرد.
پیروی از اصول روتین پوستی بسیار مهم است. این مسئله مرد و زن هم نمی شناسد. در مورد هر دو جنس این مسئله مطرح است. تمیز کردن پوست با میسلار واتر بسیار مهم است. پاکسازی عمقی با استفاده زا تونر بسیار مهم است.
سخن پایانی
لک های پوستی همیشه یکی از مشکلات متداول پوستی بوده است. این مسئله به خصوص برای زنان بیشتر نمود داشته است. هر چند نسل کنونی که از آن با عنوان نسل Z نام برده می شود، می توانند بدون کمترین احساس شرمندگی تمام ضمائم پوستی و خال ها خود را به نمایش بگذارند.
آن ها که کک و مک دارند، اصلا از قصد به نمایش کک و مک خود می پردازند. این وضعیت یک ترند جدید آرایشی است که در نسل Z دیده می شود. با این همه برخی افراد هم شاید دوست داشته باشند کماکان به حذف لک های پوستی خود بپردازند. در این زمینه استفاده از فرآورده های طبیعی یا نیمه صناعی آرایشی بهداشتی می تواند راهگشا باشد.
از ماسک های صورت طبیعی بگیرید تا فرآورده های آرایشی بهداشتی نوین همگی می توانند به این مسئله کمک کنند. البته تکنیک های نوین مانند لیزر یا مزوتراپی هم به کمک فرآورده های آرایشی بهداشتی آمده اند. پ
