ویتامین E و هرآنچه باید درباره آن بدانید
ویتامین E و هرآنچه باید درباره آن بدانید
ویتامین E در بدن وظایف مختلفی از جمله محافظت در برابر استرس اکسیداتیو و تقویت سیستم ایمنی دارد. این ویتامین از مجموعه‌ای از هشت ترکیب مختلف محلول در چربی تشکیل می‌شود که از بین این ترکیبات، فرم آلفاتوکوفرول (Alpha-tocopherol) مورد نیاز بدن است و به صورت طبیعی در غذاهایی مثل دانه‌های خوراکی، مغزهای خوراکی، برخی سبزیجات و مواد خوراکی غنی شده وجود دارد که بدن از طریق خوراکی آن را تامین می‌کند.
مهمترین عملکرد این ویتامین در بدن، خاصیت آنتی اکسیدانی است، به این معنا که با خنثی کردن مولکول‌های آسیب‌زا به نام رادیکال آزاد از سلول‌ها محافظت می‌کند. همچنین در عملکرد صحیح سیستم ایمنی و ارتباطات سلول‌های بدن نقش دارد.
از آنجایی که این ویتامین به مقدار کافی در مواد غذایی وجود دارد. معمولا افراد سالم دچار کمبود این ویتامین نمی‌شوند ولی کسانی که اختلال جذب چربی دارند مثلا دچار بیماری سیستیک فیبروزیس، پانکراتیس و سلیاک هستند، ممکن است در تامین نیاز خود دچار اختلال شوند.
علائم کمبود ویتامین E شامل موارد زیر است:
- رتینوپاتی: آسیب بخش رتینا در چشم که باعث اختلال دید می‌شود.
- نوروپاتی محیطی: آسیب به اعصاب محیطی که در دست و پا باعث ایجاد ضعف و درد می‌شود.
- آتاکسی: از دست دادن کنترل بر حرکات بدن
- کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن
مصرف مقادیر زیاد ویتامین E (معمولا بالای 1000 میلی گرم در روز) باعث مسمومیت می‌شود. رقیق شدن خون و افزایش احتمال خونریزی از علائم مسمومیت با این ویتامین است که در افرادی که داروهای رقیق کننده خون، مثل وارفارین، بیشتر اتفاق می‌افتد.
خواص ویتامین E
ویتامین E، یک ویتامین محلول در چربی است که در بافت چربی و کبد ذخیره می‌شود. این ویتامین در حفظ سلول‌ها از خطر استرس اکسیداتیو نقش دارد و از سلول‌ها و اندام‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند که احتمالا در روند پیری نقش دارند.
این ویتامین سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و به تشکیل گلبول‌های قرمز خون نقش دارد. همچنین به بدن در استفاده از ویتامین K کمک می‌کند و در ایجاد روابط بین‌سلولی نقش دارد.
ویتامین E برای زنان
این ویتامین موجود در مواد غذایی، ممکن است باعث کاهش خطر سکته قلبی در خانم‌ها پس از سن یائسگی گردد.
مطالعات نشان می‌دهند ویتامین E درد قاعدگی را کاهش می‌دهد. براساس یک مطالعه، خانم‌هایی که دو روز قبل از شروع قاعدگی، 500 واحد استاندارد این ویتامین دریافت کردند، دچار درد کمتری می‌شوند. همچنین ممکن است در کاهش شدت سندروم قبل از قاعدگی مثل اضطراب، پراشتهایی و افسردگی نقش داشته باشد.
ویتامین E برای پوست و مو
ویتامین E با اثر آنتی‌اکسیدان از پوست سر در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند. همچنین از آسیب UV به پوست جلوگیری می‌کند. ویتامین E یک مرطوب کننده طبیعی است که در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست و مو به کار می‌رود.
کرم مرطوب‌کننده و آبرسان شاربوت مخصوص پوست خشک و نرمال، حاوی هیالورونیک اسید، روغن بادام، پروویتامین B5 و ویتامین E است که به عنوان یک مرطوب کننده و آبرسان قوی عمل می‌کند و از پوست در مقابل اثر عوامل مخرب خارجی محافظت می‌کند.
لوسیون بدن شاربوت مخصوص پوست‌های خشک و نرمال، غنی از شی باتر، روغن آرگان، پروتئین شیر هیدرولیز شده و ویتامین E است. این ویتامین دارای خاصیت آبرسانی و مرطوب‌کنندگی است، به این معنا که از خروج آب از پوست جلوگیری می‌کند و با جذب آب، رطوبت را در سطح پوست حفظ می‌کند.
در افرادی که مبتلا به فوتودرماتیت هستند، مصرف ویتامین E و C به کاهش حساسیت پوستی آن‌ها کمک می‌کند. فوتودرماتیت، شرایطی است که فرد به اشعه UV خورشید، واکنش حساسیتی نشان می‌دهد.
بهترین زمان مصرف ویتامین E چه زمانی است؟
ویتامینE یک ویتامین محلول در چربی است و هنگامی که بلافاصله بعد از غذا مصرف شود، جذب بهتری در بدن دارد بنابراین بهتر است پس از نهار یا پس از شام مصرف شود.
ویتامین E برای لاغری و تناسب
این ویتامین در موارد بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد اما در کاهش وزن تاثیری ندارد.
نکته قابل توجه این است که افرادی که دچار اضافه وزن هستند، به میزان بیشتری ویتامین E نیاز دارند چرا که این افراد بیشتر در معرض استرس اکسیداتیو هستند.
ویتامین E برای کنترل بیماری قند خون و دیابت
افرادی که به دیابت مبتلا هستند، سطح آنتی‌اکسیدان پایینی دارند که منجر به افزایش بروز بیماری‌های قلبی در آن‌ها می‌شود. مکمل ویتامین E و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها به تنظیم سطح قند خون وکاهش کلسترول در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می‌کند و از آن‌ها در برابر رتینوپاتی (آسیب چشمی) و نفروپاتی (آسیب کلیه) محافظت می‌کند.
بر اساس مطالعات، مصرف روزانه 400 واحد استاندارد این ویتامین، خطر بروز حمله قلبی و مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را در بیماران دیابت نوع 2 کاهش می‌دهد.
توصیه می‌شود در صورتی که به بیماری دیابت مبتلا هستید و قصد مصرف هر گونه ویتامین و مکمل غذایی را دارید، با پزشک خود مشورت بفرمایید.
ویتامین E برای عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن
ویتامینE با تحریک رشد سلول‌های T، نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارند. سلول‌های T، با سلول‌های آلوده مبارزه می‌کنند و منجر به تحریک پاسخ سیستم ایمنی می‌شوند.
ویتامین E برای قدرت عضلانی و پایداری فیزیکی
اثر آنتی اکسیدان این ویتامین در عملکرد ورزشکاران اهمیت زیادی دارد و خطر بروز آسیب‌های احتمالی در اثر ورزش را کاهش می‌دهد. رادیکال‌های آزاد که در بدن تولید می‌شوند مانع از فعالیت سالم سلول‌های بدن می‌شوند و در فرآیند پیری، ایجاد سرطان و بیماری‌های دیگر نقش دارند. ویتامین E و سایر انتی‌اکسیدان‌های بدن از این عوارض جلوگیری می‌کنند.
پس از انجام فعالیت ورزشی، ممکن است سیستم ایمنی بدن دچار افت شود. این ویتامین علاوه بر کمک به تقویت سیستم ایمنی، از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کند و از آسیب‌های عضلانی می‌کاهد.
ویتامین E برای بهبود بیماری آلزایمر
بر اساس مطالعات، ویتامین E پیشرفت بیماری آلزایمر را در انواع خفیف و متوسط این بیماری به تاخیر می‌اندازد.
ویتامین E برای درمان کبد چرب
مصرف ویتامینE به بهبود علائم کبد چرب غیر الکلی کمک می‌کند. اثر مصرف ویتامین E خوراکی بر مقاومت به انسولین در حال بررسی و مطالعه است.
5غذای سرشار از ویتامین E
مواد غذایی مختلف مثل روغن‌های گیاهی، مغزهای خوراکی، میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین E هستند.
از جمله مواد غذایی که بیشترین مقدار ویتامین E را دارند، روغن جوانه گندم، دانه آفتابگردان، بادام، روغن آفتابگردان، فندق و بادام زمینی هستند.
سخن آخر
ویتامین E در بدن وظایف مختلفی از جمله محافظت در برابر استرس اکسیداتیو و تقویت سیستم ایمنی دارد. فرم آلفاتوکوفرول (Alpha-tocopherol) این ویتامین، مورد نیاز بدن است و به صورت طبیعی در غذاهایی مثل دانه‌های خوراکی، مغزهای خوراکی، برخی سبزیجات و مواد خوراکی غنی شده وجود دارد که بدن از طریق خوراکی آن را تامین می‌کند.
مهمترین عملکرد این ویتامین در بدن، خاصیت آنتی اکسیدانی است، به این معنا که با خنثی کردن مولکول‌های آسیب‌زا به نام رادیکال آزاد از سلول‌ها محافظت می‌کند. در فرآورده‌های مراقبت از پوست و مو، از این ویتامین برای جلوگیری از آسیب‌های محیطی به سلول‌های پوستی، آبرسانی و تسریع ترمیم زخم‌های پوستی استفاده می‌شود.
کرم مرطوب‌کننده و آبرسان شاربوت مخصوص پوست خشک و نرمال، غنی شده از هیالورونیک اسید و این ویتامین است که به عنوان یک مرطوب کننده و آبرسان قوی عمل می‌کند و از پوست در مقابل اثر عوامل مخرب خارجی محافظت می‌کند.
لوسیون بدن شاربوت مخصوص پوست‌های خشک و نرمال، حاوی شی باتر، روغن آرگان، پروتئین شیر هیدرولیز شده و این ویتامین است و علاوه بر خاصیت آبرسانی و مرطوب‌کنندگی، از خروج آب از پوست جلوگیری می‌کند و با جذب آب، رطوبت را در سطح پوست حفظ می‌کند.
منابع:
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی شاربوت
